Sınav Sürecinde Anne Baba Tutumları

Anne baba tutumları, çocuk yetiştirmenin her alanında olduğu gibi sınav sürecinde de çocuğu etkileyen bir faktördür. Anne babaların sergiledikleri tutumlar olumlu olabildiği gibi olumsuz da olabilmektedir. Olumsuz anne baba tutumları çocuğu kaygıya sürüklemekte ve dolayısıyla çocuğun asıl performansını ortaya koymasını engelleyerek başarısını düşürmektedir. Olumlu ve olumsuz anne baba tutumlarının çocuğun sınav sürecini nasıl etkilediğine bakalım!

Olumsuz Anne Baba Tutumları ve Sınav Süreci

Aşırı Koruyucu Anne Baba Tutumu

Aşırı koruyucu anne baba tutumunu sergileyen ebeveynler çocuklarına karşı aşırı müdahaleci yaklaşırlar. Çocuklarını sürekli olarak kontrol etme eğilimleri vardır ve çocuk sürekli olarak ebeveyn engeliyle karşı karşıya kalır. Anne baba çocuğun kendini tanımasına ve geliştirmesine izin vermez. Çocuk anne babasına bağımlı hale gelir ve kendi başına hareket etmekten çekinir. Bu tutum çerçevesinde büyüyen çocukta bağımlı bir kişilik yapısı oluşur. Yalnızca anne babasının değil çevresindeki tüm kişilerin kendisini aşırı derecede korumasına ve sevgi göstermesine ihtiyaç duyar. Üniversite okumak için ailesinden uzaklaşan çocuk bireysel olarak bir konu hakkında karar vermekte zorlanır. Arkadaşlarının verdiği kararlara uymayı tercih eder. Haliyle bireyselleşme konusunda epey zorlanır. Aşırı koruyucu anne baba tutumuna maruz kalan çocuk çok yoğun sınav kaygısı yaşayabileceği gibi sınav kaygısını hiç yaşamayabilir. Bu ihtimallerden her ikisi de zararlıdır ve çocuğun başarısını düşürücü etkiye sahiptir. Sınav sürecinde ve sınavda başarı elde edebilmek için optimum düzeyde bir kaygıya ihtiyaç vardır.

Aşırı Baskıcı Anne Baba Tutumu

Aşırı baskıcı anne baba tutumunu sergileyen ebeveynler çocuklarına sürekli olarak bir baskı uygularlar. Çocuk ebeveynlerinin isteklerini yerine getirmediği takdirde ebeveyn tarafından çocuğa fiziksel ve duygusal şiddet uygulanması olasıdır. Aşırı baskıcı anne baba tutumuna maruz kalan çocuğun özgüveni gelişemez, itaatkar ve pasif kişilik özellikleri geliştirir. Aşırı baskıcı anne baba tutumuna maruz kalan çocuk çok yoğun bir sınav kaygısı yaşar. Başarısız oldukları takdirde cezalandırılacaklarını düşünerek baskı altına girerler. Bu baskı sınav sürecini olumsuz olarak etkiler. Bu yoğun baskı ve kaygı çocuğun bunalıma girmesine sebep olabilir.

Reddedici Anne Baba Tutumu

Reddedici anne baba tutumu sergileyen ebeveynler çocuklarına sevgi ve şefkat göstermezler. Anne ve babanın çocuğa davranışları ilgisiz ve soğuktur. Anne ve baba çocuğun yaptığı her işi olumsuz olarak eleştirir ve çocuğun yaptığı hiçbir işi yeterli bulmaz. Anne baba çocuğun olumlu yönlerinden ziyade olumsuz yönlerine vurgu yapar. Reddedici anne baba tutumunu benimseyen ailelerde ilişkiler sıklıkla kavga ve çatışma üzerine kuruludur. Reddedici anne baba tutumuna maruz kalan çocuk yoğun bir sınav kaygısı yaşar. Çocuk sınav sürecinde sürekli olarak eleştirilir. Sınav sürecinde çocuğunu desteklemeyen anne baba çocuğuna düşmanca davranışlar sergiler. Sınav sürecinde çocuğun başarıları göz ardı edilir ve sıklıkla yaptığı yanlışlara odaklanılır. Bu baskı ise çocuğu başarısızlığa sürükler.

İlgisiz Anne Baba Tutumu

İlgisiz anne baba tutumunu sergileyen ebeveynlerin çocuklarına karşı tavırları pasiftir. Çocuklarının isteklerini denetlemeksizin kabul ederler. Çocuk anne ve babası tarafından dışlandığını hisseder ve davranışları saldırganlaşır. İlgisiz anne baba tutumuyla büyüyen çocuğun özgüven ve özsaygısı düşüktür.  Sınırlarını çizerken sıklıkla problemler yaşarlar. İlgisiz anne baba tutumuna sahip ebeveynler hayatın her alanında olduğu gibi sınav sürecinde de pasif davranışlar sergilerler ve çocuklarını bu süreçte ilgisiz bırakırlar. Sınav kaygısı yaşayan çocuğun kaygısını paylaşabileceği ve destek görebileceği bir ebeveyni yoktur. Dolayısıyla çocuğun kaygısı artarak devam eder ve bu durum sınav başarısını olumsuz yönde etkiler.

Tutarsız Anne Baba Tutumu

Tutarsız anne baba tutumunu sergileyen ebeveynlerin çocuklarına karşı tutumlarında belli bir denge yoktur. Ebeveynlerden birinin “evet” dediği bir soruya diğer ebeveyn ”hayır” diyebilmektedir. Ortak kurallar koymak zordur. Anne ve baba sürekli bir çatışma halindedir. Sınav sürecinde anne ve baba mutlaka ortak bir eğitim görüşüne sahip olmalıdır. Tutarsız anne baba tutumlarında ortak bir eğitim görüşü yoktur. Anne ve babanın kendi aralarında sınav üzerine yaptıkları tartışmalar çocuğun kaygı düzeyini artırır. Çocuk, anne ve babasının kendisi yüzünden anlaşmazlık yaşadıkları hissine kapılır. Bu his çocuğun yoğun sınav stresi ve gerilim yaşamasına sonucunda ise başarısız olmasına sebep olur.

Olumlu Anne Baba Tutumu ve Sınav Süreci

Demokratik Anne Baba Tutumu

Demokratik anne baba tutumu en ideal anne baba tutumudur. Demokratik anne baba tutumunu sergileyen ebeveynler çocuklarının istek ve ihtiyaçlarına önem verirler. Ebeveynler çocuklarına koşulsuz sevgi sunarlar. Bir karar verileceği zaman çocuğun fikri alınır. Çocuğun yaşına uygun sorumluluklar almasına izin verilir. Çocuğa belli kurallar ve sınırlar koyulur ancak bu kurallar ve sınırlar çocuğun gelişimine katkı sağlayacak niteliktedir. Ebeveynler çocuğun kendini tanıması ve geliştirmesi için fırsatlar oluşturur. Demokratik anne baba tutumuna sahip bir ailede büyüyen çocuk girişimci, özgüven sahibi, bağımsız, kendini ifade etme konusunda başarılı, baş etme becerileri gelişmiş, sorumluluk almaktan kaçınmayan bir birey haline gelir. Demokratik anne baba tutumunu sergileyen anne babaların çocukları sınav sürecini daha olumlu yaşarlar. Olması gerektiği kadar sınav kaygıları vardır. Çocuk sınav sürecinde kaygısını anne ve babası ile rahatlıkla paylaşabilir. Anne ve baba çocuğuna gerekli ilgiyi ve şefkati göstermekten kaçınmaz. Psikolojik olarak rahatlamasını sağlayacak ifadelerde bulunurlar. Anne ve baba çocuğun olumsuz yönlerinden ziyade olumlu yönlerine odaklanırlar. Olumsuzluğa neden olabilecek faktörleri çocukları ile birlikte araştırır ve çözüm konusunda çocuklarına destek olurlar. Demokratik anne baba tutumu çocuğun başarısına olumlu katkı sağlar.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir