Öğrenciler küçük yaşlardan itibaren başlayarak hayatları boyunca birçok sınava giriyorlar. Girdikleri bu sınavlardan başarı elde edebilmek için uzun süreler boyunca çalışıyorlar. Sınava çok iyi hazırlanmalarına karşın zaman zaman basit hatalar yaparak kolaylıkla cevaplayabilecekleri sorularda yanılabiliyorlar. Uzun süre verilen emeğin ardından basit hatalar sonucu kaybedilen puanlar haliyle öğrencilerin üzülmesine sebep oluyor.
Sıklıkla Yapılan Basit Hatalar
- Soruyu yanlış veya eksik okuma
- İşlem hatası yapma
- Sorunun sonunda yer alan olumsuz ifadeleri (yanlıştır, değildir vb.) gözden kaçırma
- Yanlış kodlama yapma ve kodlama yaparken kaydırma yapma
- Doğru sonuca ulaşmasına rağmen yanlış seçeneği işaretleme
- Soruyu çözerken kendi yorumunu katma
Sıralanan hatalar zaman zaman tüm öğrencilerin yaşayabileceği hatalardır. Bir öğrenci bu hataları veya bu hatalardan herhangi birini sıklıkla tekrarlamıyorsa normal olmayan bir durum yoktur. Çünkü sınav esnasındaki psikolojik durumu, sağlık durumu, çevre koşulları öğrenciyi etkileyebilir ve o an hata yapmasına sebep olabilir. Ancak bu basit hatalar sıklıkla başa geliyorsa bu durumun sebepleri araştırılmalı ve gerekli önlemler alınmalıdır.
Basit Hataların Psikolojik Nedenleri Ne Olabilir?
- Sınav Kaygısı: Öğrencilerin birçoğu sınav öncesinde veya sınav esnasında kaygılanabiliyorlar. Belli bir düzeye kadar kaygı normal ve hatta öğrenciyi motive ederek odaklanmasını kolaylaştırdığı için faydalıdır. Kaygı belli bir düzeyin üstüne ulaştığında öğrenci için zararlı hale gelmeye başlar. Yoğun kaygı yaşayan öğrencilerde fizyolojik, zihinsel ve duygusal bazı belirtiler ortaya çıkar. Kaygı, mide rahatsızlıkları, terleme, titreme, baş ağrısı, karın ağrısı, nefes alıp vermede zorlanma gibi fiziksel belirtiler; dikkat ve konsantrasyon sorunları, unutkanlık, gerçekçi olmayan düşünceler gibi zihinsel belirtiler; ümitsizlik, hayal kırıklığı, utanç, öfke, huzursuzluk gibi duygusal belirtiler ile kendini gösterebilir. Kaygı, öğrencinin basit hatalar yapmasına sebep olabilir. Kaygıyla baş etmekte zorlanan öğrenci okul psikolojik danışmanı ile iletişime geçebilir.
- Motivasyon Eksikliği: Motivasyon, bir amacı gerçekleştirebilmeleri için bireyleri harekete geçirici güç olarak tanımlanır. Öğrenci sınav için yeterli motivasyonu sağlayamadığı takdirde basit hatalar yapma olasılığı oldukça yüksektir. Öğrencinin motivasyon eksikliğinin kaynağı sorgulanmalı ve gerekli önlemler alınmalıdır. Örneğin; öğrenci sınavın öneminin farkında değilse sınavda başarılı olabilmek için yeterli motivasyonu bulamayacaktır. Bu durumda öğrenciye sınavın önemini kavraması adına destek olunarak motivasyonunun artırılması sağlanabilir.
- Dikkat Eksikliği: Son yıllarda öğrenciler çok fazla uyaran ile karşı karşıya kalabiliyorlar. Öğrencilerin bu uyaranlardan yüksek düzeyde etkilenmeleri neticesinde odaklanmaları gereken sınava odaklanamamaları sonucu dikkat eksikliği kendini göstermeye başlar. Dikkat eksikliği ortadan kaldırılması mümkün olan bir etkendir. Dikkat eksikliğinin boyutu, öğrencinin yaşı ve cinsiyeti gibi faktörler göz önünde bulundurularak gerekli önlemler alınmalıdır.
- Soruları Hızlı Çözmeye Çalışmak: Bazı öğrenciler sınav esnasında zamanı yetiştirememe konusunda endişeye kapılabiliyorlar. Bunun sonucunda da soruları hızlı bir şekilde çözmek için çaba gösteriyorlar. Bazı öğrenciler ise sınavın ilk dakikaları soruları çok yavaş bir şekilde çözerken sınavın son dakikalarında soruları yetiştirebilmek adına hızlı çözmek zorunda kalabiliyorlar. Sınav sorularını çok hızlı bir şekilde çözmeye çalışmak ise basit hataların yapılmasına sebep oluyor. Burada temel sorun öğrencinin zaman yönetimi noktasındaki eksiklikten kaynaklanıyor. Bu durumda öğrenci zamanını daha iyi yönetmek adına çalışmalar yapmalı ve tek başına üstesinden gelemediği noktalarda okul psikolojik danışmanından destek almalıdır.
- Basit Soruları Hafife Alma: Özellikle başarılı olarak nitelendirilebilecek öğrenciler sınav esnasında zor soruları rahatlıkla çözebilirken kolay sorularda hatalar yapabiliyorlar. Kolay bir soru ile karşılaşan öğrenci bir an rehavete kapılabiliyor ve bunun sonucunda da dikkati dağılıyor. Dikkat dağınıklığı sonucunda ise basit hatalar yapmak neredeyse kaçınılmaz hale geliyor.